1. Omi Keron မျိုးတူမျိုးကွဲများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနှင့် ပျံ့နှံ့မှု 2021 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ 9 ရက်နေ့တွင် တောင်အာဖရိကတွင် ဗိုင်းရပ်စ်အသစ်၏ B.1.1.529 မျိုးကွဲကို ပထမဆုံးအကြိမ် ဖြစ်ရပ်နမူနာတစ်ခုမှ တွေ့ရှိခဲ့သည်။2 ပတ်အတွင်းတွင်၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၊ Gauteng ပြည်နယ်ရှိ သရဖူကူးစက်မှုအသစ်၏ ပကတိသာတူညီမျှသော မျိုးဗီဇမျိုးသစ်မျိုးဖြစ်လာခဲ့ပြီး ၎င်း၏ကြီးထွားမှုမှာ လျင်မြန်ခဲ့သည်။နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် WHO မှ ဂရိအက္ခရာ Omicron (Omicron) မူကွဲအမည်ဖြင့် ပဉ္စမ “စိုးရိမ်မှုမျိုးကွဲ” (VOC) အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့အထိ တောင်အာဖရိက၊ အစ္စရေး၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ အီတလီ၊ ဗြိတိန်၊ သြစတြီးယားနှင့် ဟောင်ကောင်၊ တရုတ်တို့က မျိုးဗီဇထည့်သွင်းမှုကို စောင့်ကြည့်ခဲ့သည်။ဤမျိုးပြောင်းမျိုးကွဲ၏ ထည့်သွင်းမှုကို ကျွန်ုပ်နိုင်ငံ၏ အခြားပြည်နယ်နှင့် မြို့ကြီးများတွင် မတွေ့ရှိရပါ။Omi Keron မျိုးပြောင်းကို တောင်အာဖရိကတွင် ပထမဆုံးတွေ့ရှိပြီး အစီရင်ခံတင်ပြထားသော်လည်း တောင်အာဖရိကတွင် ဗိုင်းရပ်စ်သည် ပြောင်းလဲသွားသည်ဟု မဆိုလိုပါ။မျိုးပြောင်းကိုတွေ့ရှိသည့်နေရာသည် မူလနေရာမဟုတ်ပေ။
2. Omi Keron mutants များ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်သည့် အကြောင်းရင်းများ သည် သရဖူဗိုင်းရပ်စ်အသစ် ဒေတာဘေ့စ် GISAID မှ မျှဝေထားသော အချက်အလက်များအရ၊ သရဖူဗိုင်းရပ်အသစ် Omi Keron ၏ ဗီဇပြောင်းသည့်နေရာ အရေအတွက်သည် သရဖူဗိုင်းရပ်စ်အသစ်အားလုံးထက် သိသိသာသာ ပိုများပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်နှစ်အတွင်း ပျံ့နှံ့ခဲ့သော မျိုးဗီဇမျိုးကွဲများ အထူးသဖြင့် ဗိုင်းရပ်စ် နှံစပ်ခြင်း (Spike) ပရိုတင်း ဗီဇပြောင်းလဲမှုများ။.၎င်း၏ပေါ်ပေါက်လာရခြင်းအကြောင်းရင်းမှာ အောက်ပါအခြေအနေသုံးမျိုးဖြစ်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်- (၁) ခုခံအားကျဆင်းမှုရောဂါဝေဒနာရှင်သည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်အသစ် ကူးစက်ခံရပြီးနောက်တွင် ဗီဇပြောင်းလဲခြင်းများစွာကို စုပြုံလာစေရန် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ကာလကြာရှည်စွာ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို တွေ့ကြုံခံစားခဲ့ရသည်။ အခွင့်အလမ်းအားဖြင့်ကူးစက်;(၂) တိရိစ္ဆာန်အုပ်စုအချို့ကူးစက်မှု New ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်၊ ဗိုင်းရပ်စ်သည် တိရိစ္ဆာန်လူဦးရေများပျံ့နှံ့နေချိန်အတွင်း လိုက်လျောညီထွေရှိသော ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို ကြုံတွေ့ရပြီး မျိုးပွားမှုနှုန်းသည် လူထက်ပိုမိုမြင့်မားကာ လူသို့ပျံ့နှံ့သွားခြင်း၊(၃) ကိုရိုနာဗိုင်းရပ် ဂျီနိုမ်အသစ်၏ ဗီဇပြောင်းလဲမှုကို စောင့်ကြည့်မှု နောက်ကျနေသည့် နိုင်ငံ သို့မဟုတ် ဒေသများတွင် ဤမျိုးပြောင်းမျိုးကွဲသည် အချိန်ကြာမြင့်စွာ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့နေပါသည်။စောင့်ကြည့်ရေးစွမ်းရည် မလုံလောက်ခြင်းကြောင့် ၎င်း၏ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်၏ အလယ်အလတ်မျိုးဆက် ဗိုင်းရပ်စ်များကို အချိန်မီ ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။
3. Omi Keron မျိုးဗီဇ၏ ကူးစက်နိုင်မှု လက်ရှိတွင်၊ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ Omi Keron မျိုးပြောင်းများ၏ ကူးစက်ခြင်း၊ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှင့် ခုခံအားမှ လွတ်မြောက်နိုင်မှုဆိုင်ရာ စနစ်တကျ သုတေသနပြုထားသော အချက်အလက် မရှိပါ။သို့ရာတွင်၊ Omi Keron မျိုးကွဲတွင် အဆင့်မြှင့်တင်ထားသောဆဲလ် receptors များအပါအဝင် ပထမ VOC မျိုးကွဲလေးခုတွင် အရေးကြီးသော အမိုင်နိုအက်ဆစ်ပြောင်းလဲမှုနေရာများပါရှိသည်။somatic affinity နှင့် virus replication စွမ်းရည်အတွက် mutation sitesကူးစက်ရောဂါနှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းစောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုမှု အချက်အလက်များသည် တောင်အာဖရိကရှိ Omi Keron အမျိုးကွဲအရေအတွက် သိသိသာသာ တိုးလာပြီး မြစ်ဝကျွန်းပေါ် (Delta) မျိုးကွဲများကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အစားထိုးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ထုတ်လွှင့်မှုစွမ်းရည်ကို ဆက်လက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရန် လိုအပ်ပါသည်။
4. Omi Keron မူကွဲမျိုးကွဲမျိုးကွဲများ၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်အသစ်၏ S protein တွင် K417N, E484A, သို့မဟုတ် N501Y ဗီဇပြောင်းလဲမှုများ ပါဝင်နေခြင်းသည် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ကိုယ်ခံအားမှလွတ်မြောက်နိုင်မှုကို ညွှန်ပြနေကြောင်း လေ့လာမှုများကဖော်ပြသည်။Omi Keron mutant တွင် “K417N+E484A+N501Y” ၏ သုံးဆသော ဗီဇပြောင်းလဲမှုလည်း ရှိသည်။ထို့အပြင်၊ Omi Keron mutant သည် အချို့သော monoclonal antibodies များ၏ neutralizing လုပ်ဆောင်မှုကို လျှော့ချနိုင်သည့် အခြားသော ဗီဇပြောင်းလဲမှုများစွာ ရှိသေးသည်။ဗီဇပြောင်းခြင်း၏ လွန်ကဲမှုသည် Omi Keron ဗီဇပြောင်းလဲမှုများအတွက် အချို့သော ပဋိပစ္စည်းဆေးဝါးများ၏ အကာအကွယ်ထိရောက်မှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး၊ ရှိပြီးသား ခုခံအားမှလွတ်မြောက်ရန် ကာကွယ်ဆေးများ၏ စွမ်းရည်ကို ထပ်မံစောင့်ကြည့်ရန်နှင့် သုတေသနပြုရန် လိုအပ်ပါသည်။
5. Omi Keron မူကွဲသည် ကျွန်ုပ်နိုင်ငံ၌ လက်ရှိအသုံးပြုနေသော နျူကလိစ်အက်ဆစ် ထောက်လှမ်းသည့် ဓာတ်ပစ္စည်းများအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိပါသလား။Omi Keron မျိုးဗီဇ၏ ဂျီနိုမ်ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုတွင် ၎င်း၏ ဗီဇပြောင်းသည့်နေရာသည် ကျွန်ုပ်နိုင်ငံရှိ ပင်မနျူကလိစ်အက်ဆစ်သိရှိနိုင်သော ဓာတ်ပစ္စည်းများ၏ အာရုံခံနိုင်စွမ်းနှင့် တိကျမှုကို မထိခိုက်စေကြောင်း ပြသခဲ့သည်။Omi Keron မျိုးဗီဇ၏ ဗီဇပြောင်းသည့်နေရာများသည် အဓိကအားဖြင့် S ပရိုတင်းဗီဇ၏ ပြောင်းလဲနိုင်သော အလွန်ပြောင်းလဲနိုင်သော ဒေသတွင် အဓိကအားဖြင့် တည်ရှိပြီး နျူကလိစ်အက်ဆစ်ကို ထောက်လှမ်းသည့် ဓါတ်ပြုခြင်း primers နှင့် probe target regions များတွင် မတည်ရှိပါ။ ကာကွယ်ရေးနှင့် ထိန်းချုပ်ရေးအစီအစဉ်" (China the ORF1ab gene and N gene for the world to Disease Control and Prevention Center)သို့သော်လည်း တောင်အာဖရိကရှိ ဓာတ်ခွဲခန်းအများအပြားမှ အချက်အလက်များသည် S gene ကိုသိရှိနိုင်သော နျူကလိစ်အက်ဆစ် ထောက်လှမ်းသည့် ဓာတ်ပစ္စည်းများသည် Omi Keron မျိုးကွဲ၏ S gene ကို ထိထိရောက်ရောက် ထောက်လှမ်းနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း အကြံပြုထားသည်။
6. သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများနှင့် ဒေသများမှ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများသည် တောင်အာဖရိကရှိ Omi Keron မျိုးပြောင်းများ၏ လျင်မြန်သောကပ်ရောဂါအသွင်အပြင်ကြောင့်၊ အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ ရုရှား၊ အစ္စရေး၊ ကျွန်ုပ်နိုင်ငံ၏ ထိုင်ဝမ်အပါအဝင် နိုင်ငံနှင့် ဒေသအများအပြား၊ ဟောင်ကောင်သည် အာဖရိကတောင်ပိုင်းမှ ခရီးသွားများ ဝင်ရောက်မှုကို ကန့်သတ်ထားသည်။
7. ကျွန်ုပ်၏နိုင်ငံ၏ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုများ ကျွန်ုပ်တို့နိုင်ငံ၏ "ပြည်ပကာကွယ်ရေး၊ ပြည်တွင်းကာကွယ်ရေး ပြန်လည်တွန်းလှန်ခြင်း" ၏ တားဆီးထိန်းချုပ်ရေး ဗျူဟာသည် Omi Keron မျိုးပြောင်းကို ဆန့်ကျင်ဆဲဖြစ်သည်။တရုတ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးဗဟိုဌာန၏ ဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါဌာနသည် Omi Keron မျိုးပြောင်းမျိုးကွဲအတွက် သီးခြား nucleic acid ရှာဖွေရေးနည်းလမ်းကို တည်ထောင်ထားပြီး ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော တင်သွင်းလာသော ရောဂါများအတွက် ဗိုင်းရပ်စ် ဂျီနိုမ် စောင့်ကြည့်ခြင်းကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေပါသည်။အထက်ဖော်ပြပါ အစီအမံများသည် ကျွန်ုပ်နိုင်ငံတွင်းသို့ တင်သွင်းလာနိုင်သည့် Omi Keron ဗီဇပြောင်းများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ သိရှိနိုင်စေရန် ကူညီပေးပါမည်။
8. Omi Keron မျိုးတူမျိုးကွဲများကို တုံ့ပြန်ရန်အတွက် WHO ၏ အကြံပြုချက်များ WHO မှ နိုင်ငံများသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်အသစ်ကို စောင့်ကြည့်ခြင်း၊ အစီရင်ခံခြင်းနှင့် သုတေသနကို အားကောင်းစေပြီး ဗိုင်းရပ်စ်ပျံ့နှံ့မှုကို ရပ်တန့်ရန် ထိရောက်သော ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးအစီအမံများကို လုပ်ဆောင်ရန် WHO မှ အကြံပြုထားသည်။လူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် အကြံပြုထားသော ထိရောက်သောကူးစက်ရောဂါကာကွယ်ခြင်းအစီအမံများတွင် အများသူငှာနေရာများတွင် အနည်းဆုံး 1 မီတာအကွာအဝေးတွင်နေရန်၊ နှာခေါင်းစည်းများဝတ်ဆင်ခြင်း၊ လေဝင်လေထွက်ကောင်းရန် ပြတင်းပေါက်များဖွင့်ခြင်းနှင့် လက်ကိုသန့်ရှင်းအောင်ထားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း သို့မဟုတ် နှာချေခြင်း တံတောင်ဆစ် သို့မဟုတ် တစ်သျှူးများ ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်း စသည်တို့ပါဝင်ပါသည်။ လေ၀င်လေထွက်မကောင်းသော သို့မဟုတ် လူစုလူဝေးရှိသောနေရာများသို့ ရှောင်ပါ။အခြားသော VOC မျိုးကွဲများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက Omi Keron မျိုးကွဲသည် ပိုမိုအားကောင်းသော ကူးစက်ခြင်း၊ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းနှင့် ခုခံအားမှ လွတ်မြောက်နိုင်မှု ရှိ၊ မရှိ မသေချာပါ။သက်ဆိုင်ရာ သုတေသနများသည် လာမည့် ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်း ပဏာမရလဒ်များ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။သို့သော် လက်ရှိသိထားရသည့်အချက်မှာ မျိုးတူမျိုးကွဲအားလုံးသည် ပြင်းထန်ဖျားနာခြင်း သို့မဟုတ် သေဆုံးခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သောကြောင့် ဗိုင်းရပ်စ်ပျံ့နှံ့မှုကို ကာကွယ်ခြင်းသည် အမြဲတမ်းသော့ချက်ဖြစ်ပြီး သရဖူကာကွယ်ဆေးအသစ်သည် ပြင်းထန်ဖျားနာမှုနှင့် သေဆုံးမှုကို လျှော့ချရာတွင် ထိရောက်မှုရှိနေဆဲဖြစ်သည်။
9. အသစ်ပေါ်ထွက်လာသော ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်မျိုးကွဲ Omi Keron ၏မျက်နှာတွင်၊ လူအများသည် ၎င်းတို့၏နေ့စဉ်အလုပ်နှင့် အလုပ်တွင် အဘယ်အရာကို အာရုံစိုက်သင့်သနည်း။(၁) မျက်နှာဖုံးဝတ်ဆင်ခြင်းသည် ဗိုင်းရပ်စ်ပျံ့နှံ့မှုကို ဟန့်တားရန် ထိရောက်သောနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်နေဆဲဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် Omi Keron မျိုးတူမျိုးကွဲများနှင့်လည်း သက်ဆိုင်ပါသည်။ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းနှင့် အားကောင်းစေသော ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းသင်တန်းတစ်ခုလုံး ပြီးသွားသော်လည်း၊ အိမ်တွင်းအများသုံးနေရာများ၊ အများသုံးသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြားနေရာများတွင် Mask တပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ထို့အပြင် သင့်လက်ကို မကြာခဏဆေးကြောပြီး အခန်းတွင်း လေဝင်လေထွက်ကောင်းအောင်ထားပါ။(၂) တစ်ကိုယ်ရေ ကျန်းမာရေး စောင့်ကြည့်မှု အလုပ်ကို ကောင်းကောင်းလုပ်ပါ။ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အသက်ရှုကြပ်ခြင်း နှင့် အခြားသော လက္ခဏာများ ကဲ့သို့သော သွေးကြောဆိုင်ရာ အဆုတ်ရောင်ခြင်းဟု သံသယရှိသော လက္ခဏာများ ပေါ်ပေါက်လာပါက ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်ကို ချက်ချင်း စောင့်ကြည့်ပြီး ဆရာဝန်ထံ ပြသပါ။(၃) မလိုအပ်ဘဲ အဝင်အထွက်ကို လျှော့ချပါ။ရက်အနည်းငယ်အတွင်း နိုင်ငံနှင့် ဒေသအများအပြားသည် Omi Keron မျိုးတူမျိုးကွဲများ တင်သွင်းမှုကို အဆက်မပြတ် အစီရင်ခံခဲ့သည်။တရုတ်နိုင်ငံသည် အဆိုပါ မျိုးတူမျိုးကွဲကို တင်သွင်းရန် အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး ယင်းမျိုးဗီဇဆိုင်ရာ လက်ရှိ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အသိပညာမှာ အကန့်အသတ်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ထို့ကြောင့်၊ အန္တရာယ်များသောနေရာများသို့ ခရီးသွားခြင်းကို လျှော့ချသင့်ပြီး Omi Keron မျိုးတူမျိုးကွဲများ ကူးစက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချရန်အတွက် ခရီးသွားစဉ်အတွင်း ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ အကာအကွယ်များ အားကောင်းသင့်သည်။
စာတိုက်အချိန်- ဒီဇင်ဘာ-၁၇-၂၀၂၁